Görme Yetersizliği

İşlevsel (Fonksiyonel) Görme Değerlendirmesi

İşlevsel Görme Değerlendirmesi, göz doktorlarının az gören bireyin görme düzeyini belirledikten sonra görme alanında uzmanlaşmış eğitimciler tarafından yapılan bir değerlendirmedir. Bu değerlendirme bireyin görmesini “bağımsız yaşam becerilerinde, günlük yaşam becerilerinde, sosyal becerilerde, akademik becerilerde, yaşadığı tüm çevrede” nasıl daha etkin kullanması gerektiğini değerlendirerek, bireyin tüm yaşamında görmesini kullanmasına ve görme gücünü (potansiyelini maximum düzeyde) kullanmayı artırmasına hizmet eden bir değerlendirmedir.

Kısacası işlevsel görme bireyin bir amaç uğruna görmesini ne kadar ve nasıl kullandığı, İşlevsel görme değerlendirmesi ise; bireyin görsel tepkilerini ve bu tepkilerle nasıl görebildiğini anlamaya hizmet eden değerlendirme sistemidir.

İşlevsel Görme Değerlendirmesi

• Okulda, işte, evde veya boş zaman faaliyetlerinde kullanılan mevcut görmedeki değişiklikleri belirlenmesini,
• Bireyin öğrenmesi gereken görsel becerilerin belirlenmesini,
• Belirli çevresel uyarlamaları dikkate alarak önerilerde bulunulmasını,
• Bireyin çevresindeki olanakları daha etkili bir şekilde kullanabilmesinin yollarını ortaya çıkarabilmeyi,
• Gerekli olabilecek değerlendirme ve muayenelere ışık tutabilmeyi,
• Optik ve optik olmayan teknolojik araçlarda bireyin yaşadığı zorlukların belirlenebilmesi gibi birçok noktaya yarar sağlamaktadır.

İşlevsel görme değerlendirmesi klinik olmayan ortamlarda; yapılandırılmış ortamlarda örneğin sınıfta, kuralları belirli ortamlarda, doğal ortamlarda; örneğin okul bahçesinde, evde, sokakta, Bina içinde, bina dışında, tanıdık olan ortamlarda, tanıdık olmayan ortamlarda yapılmalıdır. İşlevsel görme değerlendirmesi için alan yazın incelendiğinde standart ve standart olmayan bir çok değerlendirme aracı bulunmaktadır. İşlevsel görme değerlendirmesi için aşağıda belirtilen alanlarda gözlem ve değerlendirmeler yapmak ortak görüş olarak ortaya çıkmaktadır.

• Duyu Kanalları
• Yakın Görme Becerileri
• Uzak Görme Becerileri
• Görme Alanı
• Derinlik Algısı
• Resim tanıma-Eşleme
• Renk tanımlama ve kullanma
• Okuma Davranışları
• Okuma Hızı
• Okuduğunu Anlama
• Yazılı Araçların Kullanımı:
• Yazma
• Kopyalama, çizme, kesme veya diğer göz- el birleşimi işlemleri
• Aydınlatma gereksinimleri, farklı aydınlatma koşullarında performanslar
• Kontrast ihtiyaçları
• Teknoloji kullanımı

İşlevsel (Fonksiyonel) Görme Değerlendirmesinde Kullandığımız Testler

Merkezimizde işlevsel görme değerlendirmesi ile ilgili dünya standartlarında birçok test yapılmaktadır. Bu testler bireyin performansına göre etkinlikler sürekli değiştirilerek yapılmaktadır. Testler performans gelişimini ölçmek ve yapılacak çalışmaları tekrar planlamak amacıyla üç ayda bir tekrarlanmaktadır. Merkezimizde kullandığımız testlerden bir kısmı aşağıda sıralanmıştır.

1. Bedensel-Kinestetik Test
   • Kassal Gelişim Testi
   • Etki Tepki Testi
   • Fiziksel Güç Testi
   • Denge Ve Vücut Koordinasyon Testi
   • Reaksiyon Testi
   • Refleks Testi
   • Kondisyon Testi
2. Işık Algısı Testi
   • Sabit Işık Tepki Testi
   • Güçlü Led Işık Tepki Testi
   • Çeşitli Renklerde Ve Şiddetlerde Olan Işık Tepki Testi
   • Reflektör Işıklara Karşı Tepki Testi
3. Büyük Renkli Cisimleri Tanıma Algılama Testi
4. Özel Hazırlanmış Ve Uyarlanmış Görsel Resim Testleri
5. Özel Hazırlanmış Ve Uyarlanmış Renk Testleri
6. Özel Hazırlanmış Ve Uyarlanmış Geometrik Şekil Testleri
7. Kontrast Zemin Üzerine Hazırlanmış Her Tür Görmeye Göre Uyarlanmış Rakam-Sayı, Harf Testleri
8. Kelime Testleri
9. Cümle Testleri
10. Yaşa Ve Akademik Duruma Göre Okuma Testleri
11. Odaklanma Ve İzleme Testleri
12. Yardımcı Teknoloji Araç Testleri
13. Eğitiminde Kullanabileceği Materyal Testleri
14. Derinlik Algılama Testleri
15. Yakın Görme Testleri
16. Uzak Görme Testleri
17. Görme Alan Testleri

Merkezimizde Gelişim envanterleri kullanarak bireyin gelişim basamaklarındaki yeterliği değerlendirilir. Bu envanterlere örnek olarak;

• Callier Azusa (Görme Engelli bireyler için)
• Boss Blinds (Görme Engelli bireyler için)
• Küçük Adımlar gelişim enventeri
• Portage Gelişim envanteri
• Denver Gelişim enventeri
• Ankara gelişim enventeri gibi ölçeklerden yararlanılarak oluşturulan kontrol listeleri ile bireyin gelişimsel değerlendirmesi yapılır. Aynı kontrol listeleri ile ailelerinde ev ve diğer ortamlarda gözlem yapmaları istenir. Bu değerlendirmelerle bireyin bilişsel, fiziksel, sosyal, dil ve iletişim, özbakım ve günlük yaşam gibi alanlarda performansı belirlenir. Performansa göre bireysel eğitim plan ve programı oluşturulur.

Merkezimizde okul dönemine ilişkin tüm dersler alanlarında Akademik ölçü araçları/kontrol listeleri kullanarak öğrencinin akademik disiplin alanlarında yapabildikleri ayrıntılı olarak değerlendirilir. Bu değerlendirme sonucunda öğrencinin dikkat, çalışma becerisi, çalışma alışkanlığı, bilgi eksikliği gibi akademik başarı düşüklüğünün nedenleri sorgulanır. öğrencinin performansına göre bireysel eğitim plan ve programı oluşturulur.

Merkezimizde psikoloğumuz tarafından aile görüşmesi yapıldıktan sonra,  doğal ve yapılandırılmış ortamlarda gözlemler yapılır. öğrencinin performansına göre bu alanda ihtiyacı varsa, bireysel eğitim plan ve programı oluşturulur.

Görme Yetersizliği Olan Bireyin Görme Ve Tüm Alanlardaki Performansına Göre Aşağıdaki Alanlarda Çalışmalarımızı Gerçekleştiriyoruz:

• Dokunsal Gelişim
• İşitsel Gelişim
• Bedensel Gelişim
  • Kassal Gelişim
  • Fiziksel Gelişim
  • Denge Ve Vücut Koordinasyon Gelişimi
  • Refleks Ve Reaksiyon Hızı
  • Kondisyon Gelişimi
• Görsel Gelişim (Görme Becerilerinin Öğretimi)
• İşlevsel Görme Çalışmaları
• Optik Araç Kullanımı
• Teknolojik Araçların Kullanımı
• Akademik Beceriler
• Kabartma Yazı (Braille)
• Yönelim Becerileri
  • Beden Bölümleri
  • Çevre İle İlgili Kavramlar
  • Uzay Kavramları
  • Yönler
  • Çevresel İşaret Ve İpuçlarını Yorumlama
• Bağımsız Hareket Becerileri
  • Gören Rehberle Yürüme
  • Korunma Teknikleri
  • Baston Becerileri Gibi Birçok Bağımsız Hareket Becerisi
  • Psiko-Sosyal Destek Çalışmaları